Risâle-i Te’vîlu Ra’sü Külli Hatîetin CEMÂL HALVETÎ Cemâl Halvetî’nin Arapça mensur eseri. Risâle, Süleymaniye Kütüphanesi Şehid Ali Paşa 1352 numarada kayıtlı mecmuanın 101a-104a varakları arasında bulunmaktadır. Dört varaklık küçük bir risâledir. Risâlenin başında eserin ismi yer almamaktadır. Bununla birlikte Risâle, “Hubbullah Ra’sü Külli Hatîetin.” ifadesiyle başlar. Bundan dolayı esere Risâle-i Te’vîlu Ra’sü Külli Hatîetin isminin verilmesi uygun […]
All posts by e-Ansiklopedi
Kitâbu’n Nûriyye ve Kevkebü’d-Dürriyye CEMÂL HALVETÎ
Kitâbu’n-Nûriyye ve Kevkebü’d-Dürriyye CEMÂL HALVETÎ Cemâl Halvetî’nin esas itibarıyla Nur Sûresi’nin 24/35. ayetinin tefsirini yaptığı ve bazı diğer hususlarda önemli bulduğu birkaç konu hakkında değerlendirmelerde bulunduğu eseri. Kitâbu’n-Nûriyye ve Kevkebü’d-Dürriyye bir tefsir risalesidir. Müellif yedi varaklık bu risalede Nur Suresi 35. âyetin bir bakıma işârî tefsirini yapmıştır. Mezkûr ayet: “Allah, göklerin ve yerin nûrudur. O’nun […]
Envâru’l Kulûb CEMAL HALVETÎ
Envâru’l-Kulûb CEMÂL HALVETÎ Cemâliyye’nin kurucusu Cemâl Halvetî’nin (ö. 899/1494) nefsin yedi mertebesini ve kalbin yedi tavrını çeşitli benzetmeler ve ayetlerin te’vil ve tefsiriyle izah ettiği; bazı ayetleri te’vil ve tefsir ettiği, etvâr-ı seb’a konusunu ele aldığı Arapça risâlelerinden biri. Risâle, Süleymaniye Kütüphanesi, Lala İsmail Efendi 686 numaralı mecmuanın 163b-171a varakları arasında olup sekiz varaktan müteşekkildir. […]
Gelveri Ekmeği
Gelveri EkmeğiGeleneksel Gıdalar Anadolu’nun kadim kültürü içerisinde buğday ve ekmeğin yeri çok önemli olup aynı zamanda bereket simgesidir. Türklerde ekmek kültürü ve çeşitliliği dünyanın birçok ülkesine göre daha zengin olsa da geleneksel ekmekler ve unlu mamullere dair bilgiler yazılı bir kaynak olmadan asırlardır aileden çocuklara aktarılmaktadır. Ayrıca 1950’lerden sonra kırsal hayattan şehir hayatına geçiş ile […]
Sığır Gütme ve Ekin Kurtarma
SIĞIR GÜTME VE EKİN KURTARMA (Köy Seyirlik Oyunu) Düğünlerde, bayramlarda ya da ekin ve hasat dönemleri gibi yılın belirli zamanlarında köylülerin genellikle “oyun yapma”, “oyun çıkarma” adıyla icra ettikleri köy seyirlik oyunları, edebiyatta “köy tiyatrosu”, “köy temsilleri” ve “köy orta oyunu” olarak da adlandırılmaktadır. Folklorik araştırmalarda “köy dramatik oyunları” olarak da geçen köy seyirlik oyunlarının […]
Toprak (1952)
TOPRAK (1952) (Çekimi Aksaray’da Yapılan Sinema Filmi) Bir yerin veya topluluğun tarihine ve folkloruna dair bilgilere sadece sözel ve yazılı kültür ürünleri değil, sinemanın hayatımıza girmesiyle görsel ürünler de kaynaklık etmektedir. Çekildiği dönemin gündelik yaşamından görseller sunmasıyla eski filmler aynı zamanda bir folklor derleme çalışması niteliğindedir. Bu filmlerden birisi de 1952 yılında Aksaray’da çekilen “Toprak” […]
Abdulmecid Hoca Efsanesi
Abdulmecid Hoca Efsanesi Halk Edebiyatı, Efsaneler Abdulmecid Hoca, Aksaray’ın Gülağaç ilçesine bağlı Camiliören köyünde yaşamış, döneminin ünlü âlimlerinden Molla Cemaleddin Efendi’nin talebesidir. Efsaneye göre; bir gün Camiliören köyünde bir ailenin koyun sürüsü kaybolur. Kurtların sürüyü telef etmesinden korkan köylüler, Abdulmecid Hoca’dan yardım ister. Hoca, medrese kitaplarını karıştırdıktan sonra kitapları kapatarak dua etmeye başlar. Duasını ettikten […]
Osmanlı İdaresinde Aksaray
OSMANLI İDARESİNDE AKSARAY Aksaray’ın Osmanlı Egemenliğine Geçişi Karamanoğlu İbrahim Bey’in 1464’te ölümünden sonra oğulları arasında baş gösteren taht kavgası beyliğin bekasını tehlikeye düşürür. Karaman beylerinin birbirleriyle uğraştığı bir sırada meydana gelen Dulkadirli saldırısı üzerine Karamanlılar, Uzun Hasan’a müracaat edip müdahalesini isterler. Karaman-iline giren Uzun Hasan, Dulkadirli Türkmenlerini mağlubiyete uğrattıktan sonra; Konya, Aksaray, Develi, Beyşehir, Akşehir ve Kayseri’yi […]
Hamidiye Mahallesi
HAMİDİYE MAHALLESİ Aksaray’ın merkez mahallelerinden biri olan Hamidiye Mahallesi, günümüzde Kalealtı caddesi sınırları içinde kalmaktadır. Tarihçi İbrahim Hakkı Konyalı, mahalleyi tarif ederken kale surlarının mahallenin doğusundan geçerek Ulu Cami’de son bulduğunu ifade etmektedir. Tarihi, Osmanlı Devleti’ne dayanan mahallenin oluşumu, 1877-1878 yıllarından itibaren Osmanlı topraklarına Rusya’dan göç etmekte olan veya daha önceden Rumeli’ye iskân edilen Çerkezlerin […]
Aksaray Vilayet Gazetesi
AKSARAY VİLAYET GAZETESİ Türk modernleşmesinin bir aracı olan gazeteler ve vilayet matbaacılığı, Osmanlı Devleti’nden Cumhuriyet’e intikal eden en önemli kültürel değerler arasında olmuşlardır. Devletin resmî duyurularının taşraya kadar ulaşmasında, yerel sorun ve gelişmelerle ilgili halkı bilinçlendirme görevi üstlenen vilayet gazeteleri açısından Osmanlı basın hayatının başladığı Tanzimat dönemi, bir mihenk taşını temsil etmektedir. Zira 1864 Vilayet […]
