Dânişî Şâban Efendi (d. ?/ ö. h. 1061/m. 1651’den sonra) 17. asırda yaşamış Aksaraylı âlim, şair ve yazar 17. asırda ve sonraki zamanlarda meydana getirilmiş şuara tezkireleri, Şakāyiku’n-Nu’mâniye… zeyilleri, Keşfü’z-zunûn… ve zeyilleri, Sicill-i Osmânî, Osmanlı Müellifleri gibi belli-başlı biyografik, bibliyografik kaynaklarımızda adına rastlanmayan âlim, şair ve yazarlarımızdan biridir. Onun hayatı ve bir eseri hakkında, hemşehrisi […]
All posts by e-Ansiklopedi
Kirkit
KirkitEl Sanatlarında Kullanılan Araç ve Gereçler Anadolu’daki havlı ve havsız bütün dokumalarda olmazsa olmaz araç-gereçler arasında yer alan kirkit, havlı dokumalarda düğüm atma işleminde, desen iplikleri sarıldıktan sonra atkı veya deseni oluşturan iplikleri sıkıştırmak için kullanılan demir, ağaç ve nadiren kemikten yapılmış dişleri olan dokuma aracıdır. Kirkitin işlevi, çözgü ve atkı ipliklerini sıkıştırarak dokumaya sağlamlık […]
Şahman Buğdayı
Şahman BuğdayıYetiştiriciliği Yapılan Bitkiler Ülkemiz pek çok bitki türünde olduğu gibi, buğdayın da gen merkezi ve ilk kültüre alındığı ülkedir. Kimi tarihi kanıtlara göre, Anadolu’da 12 bin yıldan bu yana buğday tarımı yapılmaktadır. Geçen bu süre içinde çiftçiler farklı toprak, iklim ve çevre faktörlerine uyum sağlayan binlerce yerel buğday çeşitleri yetiştirmiştir. Yüksek verimli ıslah edilmiş […]
Ayazma
AyazmaGüzelyurt İlçesi Aziz Gregorius Kilisesinde Bulunan Kutsal Su Su, insanlığın gündelik yaşam pratiklerinin sayılı vazgeçilmez kaynaklarından birisidir. Suyun eksikliği ya da fazlalığı ekonomik, sosyo-kültürel birçok etkiye neden olmaktadır. Bu hayati önemi nedeniyle suya dair her toplulukta arkaik dönemlere uzanan inançlar ve ritüelistik uygulamalar bulunmaktadır. Çünkü su, hayatın devamlılığının ve büyümenin kaynağıdır. Ne tür bir kültürel […]
Eşmekaya Koyun Sütü ve Yoğurdu
Eşmekaya Koyun Sütü ve Yoğurdu Süt ve Süt Ürünleri Yoğurt, sütün starter kültür eklenmesi sonucu elde edilen “FERMENTE” bir süt ürünü olarak tanımlanmıştır. Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği (Tebliğ No: 2009/25) yoğurdu, fermentasyonda spesifik olarak Streptecoccus thermophilus ve Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus’un simbiyotik kültürlerinin kullanıldığı fermente süt ürününü şeklinde tanımlamaktadır. Sütün dayanıklılığını arttırmak […]
Sultanhanı Halı Kilim Restorasyonu
Sultanhanı Halı Kilim RestorasyonuHalı ve Düz (Kilim) Dokumalar Restorasyon ve Konservasyonu İsmini 1229 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı I. Alaaddin Keykubat tarafından yaptırılan kervansaraydan alan Sultanhanı kasaba iken 1 Kasım 2017’de yayınlanan 30227 nolu Resmi Gazete ilanıyla ilçe olmuştur. Aksaray’ın 42. km. batısında bulunan Sultanhanı Kervansarayı, 1229’da I. Alaeddin Keykubad tarafından yaptırılmış, 1278’de ise II. Gıyaseddin […]
Aksaray Yöresel Kıyafetleri
Aksaray Yöresel KıyafetleriGiyim-Kuşam Kültürü Maddî kültür unsurları arasında sayılabilecek giysi, kişinin sosyal statüsünün fark edilmesinde oldukça önem taşır. Güzel görünme isteği insanların tümünde var olan içgüdüsel bir dürtüdür. Bu da süslenme ve giyinme yoluyla kendini gösterir. Bununla birlikte, insanlar sadece güzel görünme dürtüsüyle hareket etmemiştir. Dinsel anlayışları, toplumsal benimsemeleri, ekonomik durumlarını, iklimi, doğa koşullarını ve […]
Ziga Kaplıcaları
Ziga KaplıcalarıKaplıcalar Aksaray’ın en ünlü sıcak su kaynağı; il merkezinin 35 km kadar güneydoğusunda, Yaprakhisar köyünün 1 km güneyinde, Selime köyü civarında yer alan Ziga Kaplıcaları’dır. Romalılar tarafından işletildiğine dair bulgulara rastlanan Ziga Kaplıcaları’nda alınacak banyo tedavisi; solunum yolları, sinirsel rahatsızlıklar, dolaşım sistemi ve her türlü romatizmal hastalıklar için yararlıdır. Ayrıca mide, bağırsak, karaciğer ve […]
Gelveri Gelini (Tanrıça Tanit)
Gelveri Gelini (Tanrıça Tanit)Mimari Yapılarda Görülen Taş Kabartma Bezemeler Tanrıça kültünün ilk tarihsel bulgularına bakıldığında, dünyanın farklı yerlerinde yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında ortaya çıkan farklı biçimlerde kadın figürlerine rastlanılmıştır. İştar, Kibele, İsis, Lilith, vb. farklı isimler verilen bu kadın figürlerinin birleştiği ortak nokta; koruyucu, bolluk, bereket ve doğurganlıktır. Dünya üzerinde yaşamış olan toplulukların birçoğu; duygu, […]
Gülağaç Sele-Sepet Örücülüğü
Gülağaç Sele-Sepet ÖrücülüğüKurutulmuş Bitkilerden Aksaray Gülağaç’a Özgü Teknikle Örülen Yöresel El Sanatı Aksaray’a bağlı olan Gülağaç (Ağaçlı) ilçesi, Niğde ve Nevşehir’e komşu olup, Aksaray’ın 35 km doğusunda konumlanmaktadır. Aşıklıhöyük, Güvercinkayası ve Saratlı yeraltı şehirlerinin bulunduğu Gülağaç, arkeolojik ve turistik bir bölgedir. Asurlu ticaret kolonileri ve İpek Yolu’nun güzergâhları üzerinde olan ilçe geçmişte birçok uygarlığa ev […]